Kleopatra VII, ostatnia władczyni Egiptu, zapadła w pamięć jako ikona znanych romansów ze świata starożytnego. Jednak według mnie, była kimś znacznie więcej. Dziś postaram się jak najlepiej opisać historię tej fascynującej kobiety.
Kleopatra urodziła się w 69 roku przed naszą erą. Jej ojcem był Ptolemeusz XII, zaś jej matki nie znamy z imienia. Najprawdopodobniej należała do niższych rangą królewskich małżonek.
W 51 roku p.n.e. ojciec Kleopatry zmarł, a ona zgodnie z tradycją poślubiła swojego brata (Ptolemeusza XIII) i zasiadła wraz z nim na tronie Egiptu.
Ptolemeusz nie radził sobie z władzą. Pozwolił na uzależnienie się od swych własnych doradców. Kleopatra krytycznie patrzyła na sytuację. W końcu w 49 roku p.n.e. opuściła kraj i wyjechała do Palestyny, gdzie za własne pieniądze zaczęła budować armię.
Do Egiptu szybko dotarły wieści o poczynaniach Kleopatry i zaczęto przygotowania do odparcia ewentualnego ataku. Do starcia wojsk doszło w 48 r. p.n.e. Podczas owego wydarzenia do brzegów przybił statek Pompejusza, który uciekał po klęsce odniesionej z rąk Julisza Cezara.
Stronnicy Ptolemeusza XIII myśląc, że w ten sposób przypodobają się potężnemu Rzymowi i zyskają poparcie ze strony Cezara, zabili Pompejusza. Nie wiedzieli, że popełnili ogromny błąd taktyczny.
Cezara rozwścieczyła wiadomość o posunięciu ludzi Ptolemeusza. W konflikcie trwającym na ziemiach egipskich poparł Kleopatrę, co nie było dziwne, gdyż królowa nawiązała z nim romans jeszcze przed swoim wyjazdem z Aleksandrii. Można więc się domyślać, że zamordowanie Pompejusza nie miało aż tak dużego wpływu na decyzję Juliusza Cezara.
Jean-Leon Gerome - "Kleopatra i Cezar". |
Władca Rzymu zażądał od Ptolemeusza XIII, aby pogodził się z siostrą. Ponadto, Cezarowi zależało, by Egipt zajął się sprawą długu zaciągniętego przez poprzedniego faraona od Rzymu. Przedstawił swoje warunki Ptolemeuszowi. Kleopatra cały czas popierała Cezara. To wszystko rozwścieczyło lud Egiptu i wkrótce wybuchł bunt skierowany przeciwko Kleopatrze VII i Juliuszowi Cezarowi.
Bunt poparł mąż-brat Kleopatry oraz ich młodsza siostra, Arsinoe IV.
Powstanie dość szybko zostało zdławione. W wyniku walk, Ptolemeusz zginął w roku 47 p.n.e. Kleopatra nie rozpaczała po stracie i zawarła następne małżeństwo. U boku królowej zasiadł jej przyrodni brat, także Ptolemeusz, tym razem jednak XIV.
Ich związek miał charakter wyłącznie formalny, królowa otwarcie trwała w związku z Cezarem, z którym na wiosnę po wydarzeniach z czasu powstania, wybrała się w rejs wzdłuż rzeki Nil.
Wkrótce jednak Cezar został zmuszony do powrotu do Rzymu. Kleopatra pozostała w Egipcie i niedługo później urodziła syna. Nie ukrywała, że ojcem dziecka jest Julisz Cezar. Nazwała go nawet na jego cześć - Ptolemeusz Cezar.
W 46 r. p.n.e. Kleopatra zdecydowała się pojechać do Rzymu. W podróży towarzyszył jej syn oraz małżonek.
Kleopatra VII. |
Po powrocie do ojczyzny Kleopatra zapragnęła samodzielnego sprawowania władzy, choć w pewnym sensie już ją posiadała. Mimo tego, w tym samym roku jej brat i małżonek został zamordowany z jej rozkazu.
Wówczas wstąpiła na tron w imieniu swojego syna, znanego jako Ptolemeusz XV lub po prostu Cezarion.
Niestety, chociaż wreszcie była niezależna i potężna, jej problemy dopiero miały się zacząć... W Rzymie po śmierci Juliusza Cezara wybuchła wojna domowa. Kleopatra poparła cezarionów ze Wschodu.
Po tych wydarzeniach nastąpił przełom w życiu Kleopatry. Została wezwana przez Marka Antoniusza do Tarsu. Wtedy właśnie narodził się ich słynny romans.
Na przełomie 40 i 41 roku p.n.e. Kleopatra przebywała w Aleksandrii wraz ze swoim kochankiem, Antoniuszem. Królowa zakochała się w kolejnym Rzymianinie... Niestety, sielanka nie trwała długo. Antoniusz nie porzucił planu poślubienia Oktawii, czyli siostry Oktawiana, z powodów czysto politycznych. Opuścił Kleopatrę i wyjechał. Królowa pozostała w Egipcie i urodziła bliźnięta. Nadała im imiona Kleopatra Selene i Aleksander Helios.
W tamtym czasie Antoniusz przebywał w Antiochii. Pokój pomiędzy nim, a Oktawianem nie trwał zbyt długo i już w 37 r. p.n.e. Marek Antoniusz odesłał żonę do jej brata, do Rzymu, a u jego boku w końcu ponownie pojawiła się ukochana Kleopatra. Egipt zamierzał udzielić Antoniuszowi wsparcia w nadchodzącym konflikcie z Rzymem.
Przyszłość pary kochanków malowała się w ich oczach pięknie. Kleopatra urodziła Markowi Antoniuszowi kolejne dziecko - Ptolemeusza Filadelfosa. Niestety, szybko musieli wybudzić się z cudownego snu. Jesienią 31 roku p.n.e. wojska Antoniusza i Kleopatry spotkały się z armią Oktawiana. Władczyni Egiptu i jej ukochany ponieśli klęskę, a niecały rok później Oktawian wkroczył do Egiptu.
Antoniusz zrezygnował z dalszej walki i odebrał sobie życie. Kleopatra dowiedziawszy się o tym była zdruzgotana, jednak pozostała zdeterminowana, by zatrzymać królestwo. Rozpoczęła pertraktacje z Oktawianem. Chciała zachować niezależność Egiptu i zapewnić władzę swoim dzieciom. Władca Rzymu był jednak nieugięty. Prośby Kleopatry nic nie dały.
Reginald Arthur - "Śmierć Kleopatry". |
12 sierpnia 30 roku p.n.e., w wieku 39 lat, Kleopatra zmarła. Najbardziej znaną i rozpowszechnioną w kulturze wersją opisującą śmierć Kleopatry jest samobójstwo królowej, która pozwoliła ukąsić się jadowitemu wężowi. Jednak mało kto wie, że istnieje równie prawdopodobna wersja wydarzeń, która nie przyjęła się wśród historyków, choć ma grono swoich zwolenników. Mówi ona o zabójstwie Kleopatry dokonanym przez Oktawiana.
Co jest bardziej prawdopodobne? Trudno ocenić. Jedni egiptolodzy mówią, że w owym czasie Kleopatra nie znalazłaby w swoim otoczeniu węża z trucizną, która zabiłaby ją w tak krótkim czasie, jak jest to opisywane. Twierdzą, że Oktawianowi opłacałoby się pozbawić królową życia. Inni przekonują, że królowa znalazła się w sytuacji bez wyjścia i niedziwne jest, że zdecydowała się na samobójstwo. Myślę, że każdy powinien ocenić to we własnym zakresie i zająć swoje stanowisko. Warto jednak pamiętać, że tak znana historia o wężu i ostatniej władczyni Egiptu wcale nie jest potwierdzona.
Elizabeth Taylor jako Kleopatra. |
Kleopatra nie żyje od ponad dwóch tysięcy lat, a jednak pozostaje znaną postacią i pewnego rodzaju celebrytką. Dla wielu jest symbolem kobiecości. Na podstawie jej historii powstały obrazy, powieści, publikacje popularnonaukowe, a także spektakularne dzieła filmowe. Jej imieniem nazywa się firmy i produkty. W Egipcie wciąż używa się monet z jej podobizną!
W pewnym sensie Kleopatra VII wciąż jest obecna między nami. Myślę, że królowa chciała, by jej historia przetrwała. Była ambitną, inteligentną kobietą. Zdobyła staranne wykształcenie, dzięki czemu godnie reprezentowała swoje państwo. Trudno sobie wyobrazić, że znała kilka języków obcych i z wysłannikami zza granicy rozmawiała w ich ojczystej mowie! Była miłośniczką literatury i nauki, szczerze kochała legendarną Bibliotekę Aleksandryjską. A to przecież nie wszystko...
Sądzę, że warto pamiętać, iż Kleopatra nie była tylko kochanką słynnych przywódców. Sama tworzyła swoją legendę.
Mam nadzieję, że lektura sprawiła Wam przyjemność. Zapraszam do głosowania w sondzie po prawej stronie!
Pozdrawiam.